Ağız Diş ve Çene Radyolojisi
Hangi Sıklıkla Film Çektirmeliyim?
6 aylık rutin kontrollerde yeni bir panoramik film çekilip dişler, çene kemikleri, sinüsler, eklem bölgeleri ve tüm çevre yapılar detaylıca incelenmelidir. Rutin muayeneler haricinde, bir tedavinin takip sürecinde (örneğin bir kist operasyonu sonrasında veya implant cerrahisinden sonra) hekimin uygun gördüğü sıklıklarla film çekilmelidir.
Sadece Panoramik Film Teşhis İçin Yeterli midir?
Panoramik film tek bir görüntülemeyle tüm dişler, alt ve üst çene kemikleri, eklemler, maksiller sinüsler ve çevre kemik dokularıyla alakalı genel bir bilgi verir ve çoğunlukla teşhis için yeterlidir. Ancak gerekli durumlarda ilgili bölgelerden periapikal filmler, bite-wing radyograflar alınabilir ve 3 boyutlu tomografi incelemeleri yapılabilir.
Tomografi (3 Boyutlu Görüntüleme) Nedir?
Tomografi, düşük radyasyon düzeyleri ile yumuşak dokuları, çene kemiklerini ve içerisindeki yapıları gerçeğe en yakın şekilde incelenmesini sağlayan 3 boyutlu görüntüleme sistemidir.
Tomografiler diş hekimliğinde:
-
Gömülü dişlerin değerlendirilmesi
-
Çene kistlerinin değerlendirilmesi
-
Çene tümörlerinin değerlendirilmesi
-
İmplant cerrahilerinde kemik seviyelerinin ölçülmesi
-
Kemik arttırımı işlemleri öncesinde mevcut kemik yapısının incelenmesi
-
Kemik iliği iltihaplarının (osteomyelit) değerlendirilmesi
-
Temporomandibular eklemin kemik yapısının incelenmesi
-
Sinüs yapılarının değerlendirilmesi
-
Ortognatik cerrahi planlanması
-
Cerrahi rehber yapımı gibi pek çok alanda yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Ek Görüntüleme Yöntemleri
Diş hekimliği pratiğinde temporomandibular eklem rahatsızlıklarında Manyetik Rezonans (MR) görüntüleme yöntemleri de kullanılmaktadır.
Son dönemde diş hekimliği pratiğinde özellikle akademik çalışmalarda, yüzeyel kas yapıları incelemek ve tükürük bezlerini incelemek için Ultrasonografik Görüntülüme Yöntemleri kullanılmaktadır.
Dijital Görüntüleme Yöntemleri Nelerdir?
Diş hekimliğinde teşhis, uygulanacak tedavinin başarısı için çok büyük önem arz eder. Teşhiste, yapılan klinik muayene kadar yapılan radyografik muayene de elzemdir.
Geleneksel radyografik muayene yöntemleri (periapikal filmler, panoramik görüntüler) teşhis için her zaman yeterli bilgiyi vermezler. Bu tarz durumlarda dijital görüntüleme yöntemleri devreye girerler.
Diş hekimliğinde sıklıkla kullanılan dijital görüntüleme yöntemleri:
-
1) 3 Boyutlu Dental Tomografiler: Tomografi, düşük radyasyon düzeyleri ile yumuşak dokuları, çene kemiklerini ve içindeki yapıları gerçeğe en yakın şekilde incelenmesini sağlayan 3 boyutlu görüntüleme sistemidir.
-
2) Manyetik Rezonans (MR) görüntüleme: Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG), vücuttaki organ ve dokuların ayrıntılı görüntülerini oluşturmak için manyetik alan ve radyo dalgalarının kullanıldığı bir tekniktir. MR’ı makinelerinin çoğu büyük, tüp şeklindeki mıknatıslardır. Bir MR makinesinin içine girdiğinizde, manyetik alan geçici olarak vücudunuzdaki hidrojen atomlarını yeniden düzenler. MR sıklıkla hastalıkları teşhis etmek veya tedaviye verilen yanıtı takip etmek için kullanılır. Röntgen filmleri ve bilgisayarlı tomografi (BT) taramalarının aksine MR’larda radyasyon kullanmaz. Diş hekimliğinde çoğunlukla eklem hastalıklarının teşhis ve tedavisi için kullanılır.
-
3) Ultrasonografik Görüntüleme (Ultrason): Ses dalgalarının teknoloji ve tıp alanlarında pek çok kullanım alanı mevcuttur. Bunlardan biri olan ultrasonografi, bir tıbbi görüntüleme yöntemi olup ses dalgaları yardımıyla vücudun iç kısmında yer alan doku ve organların genel hatlarıyla görülebilmesini sağlar. Bu uygulama ile insan kulağının algılayabileceğinden çok daha yüksek bir frekansa sahip ses dalgaları vücuda verilerek geri dönüş süreleri hesaplanarak incelenen bölgeye ait bir görüntü çıkartılır. Diş hekimliğinde daha çok tükürük bezi hastalıklarının tanı ve tedavisi için kullanılmaktadır.